Συγγραφείς/Ιδρύματα
Γ.Παναγιωτοπούλου, Ι.Σαρδέλη, Σ.Αντωνόπουλος – Πέτροβας, Γ.Τσώνου
Ακτινολογικό Τμήμα Γενικού Νοσοκομείου Καλαμάτας
Εισαγωγή
Ασθενής 69 ετών, διαβητικός, προσήλθε στο Τμήμα Επειγόντων με πυρετό εώς 40oC, ρίγος και ευαισθησία στην αριστερή οσφυϊκή χώρα.
Σκοπός
Παρουσιάζονται τα απεικονιστικά ευρήματα σε U/S νεφρών και CT κοιλίας σε περιστατικό εμφυσηματώδους πυελίτιδας.
Υλικό – Μέθοδος
Τα κλινικά και εργαστηριακά ευρήματα του ασθενούς ήταν αρχικώς συμβατά με εικόνα πυελονεφρίτιδας, ενώ στην α/α κοιλίας απεικονίστηκε παρουσία αέρα στην αριστερή νεφρική χώρα.
Αποτελέσματα
Ο U/S έλεγχος των νεφρών ανέδειξε αύξηση του μεγέθους του αριστερού νεφρού και μικρού βαθμού ανομοιογένεια αυτού, χωρίς υδρονέφρωση, με παρουσία ηχοανακλάσεων στους κάλυκες, ως επί πιθανής παρουσίας αέρα. Λόγω του ιστορικού του ασθενούς τέθηκε η υποψία εμφυσηματώδους πυελονεφρίτιδας ή πυελίτιδας.
Στη συνέχεια, διενεργήθηκε CT κοιλίας, όπου απεικονίστηκε ο αυξημένος σε μέγεθος αριστερός νεφρός, με παρουσία αέρα στο πυελοκαλυκικό σύστημα και παρουσία ευμεγέθους λίθου στην περιοχή της πυελο-ουρητηρικής συμβολής. Συνυπήρχαν λεπτές ινώδεις ταινίες παρά τον κάτω πόλο του αριστερού νεφρού (stretching). Τα απεικονιστικά ευρήματα ήταν συμβατά με εμφυσηματώδη πυελίτιδα.
Συμπεράσματα
Η παρουσία αέρα στο ουροποιητικό σύστημα μπορεί να είναι:
– Αποτέλεσμα εισόδου μετά από χειρισμούς (π.χ. κυστεοσκόπηση) ή τραύμα
– Λόγω συριγγίου με κοίλο όργανο
– Από παραγωγή από βακτήρια του ουροποιητικού.
Η ακριβής εντόπιση του αέρα καθορίζει τόσο την ονομασία της λοίμωξης (εμφυσηματώδης ουρητηρίτιδα, εμφυσηματώδης πυελίτιδα, εμφυσηματώδης πυελονεφρίτιδα, εμφυσηματώδης κυστίτιδα), όσο και την πρόγνωση και αντιμετώπιση του ασθενούς.
Η εμφυσηματώδης πυελίτιδα είναι βαριά λοίμωξη που χαρακτηρίζεται από την παρουσία αέρα στο αποχετευτικό σύστημα του νεφρού (πυελοκαλυκικό σύστημα). Παρουσιάζεται κατά κύριο λόγο σε ασθενείς που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη, ενώ σχεδόν όλοι οι ασθενείς που δεν είναι διαβητικοί παρουσιάζουν αποφρακτική ουροπάθεια. Συχνότερα προσβάλλονται οι γυναίκες, ενώ στη δημιουργία αέρα στο ουροποιητικό συντελούν τρεις παράγοντες:
1. Απόφραξη
2. Αρρύθμιστος ΣΔ
3. Μικρόβια που παράγουν αέρα
Η κλινική εικόνα της νόσου είναι ειδική και περιλαμβάνει πυρετό με ρίγος, ναυτία, εμέτους και κοιλιακό άλγος. Λευκοκυττάρωση και πυουρία απαντώνται σχεδόν πάντα, ενώ αζωθαιμία και υπεργλυκαιμία μόνο στους μισούς ασθενείς. Η λοίμωξη είναι αμφοτερόπλευρη στο 5-7%, ενώ ο αριστερός νεφρός προσβάλλεται με διπλάσια συχνότητα από το δεξιό. Το συχνότερο αίτιο είναι το E.Coli (68%).
Στην α/α κοιλίας υπάρχει αέρας στο περίγραμμα της πυέλου και ενίοτε και στους ουρητήρες. Η διάγνωση τίθεται με CT κοιλίας όπου αναδεικνύεται η παρουσία αέρα στο πυελοκαλυκικό σύστημα.
Η συνολική θνητότητα της νόσου είναι 20%. Όταν δεν υπάρχει απόφραξη, η ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών αποτελεί επαρκή θεραπεία. Σε περίπτωση απόφραξης, αυτή πρέπει να αρθεί παράλληλα με τη χορήγηση αντιβιοτικών.